Rosas

Op een herfstavond in 1899 schrijft de drieëntwintigjarige Rainer Maria Rilke het verhaal Die Weise von Liebe und Tod des Cornets Christoph Rilke (Het lied van liefde en dood van Kornet Christoph Rilke). De korte tekst, geschreven op één herfstnacht, maar daarna jarenlang minutieus bijgeslepen, leest als een zinnelijke koortsdroom: de jonge Christoph Rilke, een verre voorouder van de dichter, reist in 1664 als vaandeldrager of ‘kornet’ met een kleine compagnie soldaten naar de vesting van een Oostenrijkse graaf, beleeft daar een liefdesnacht met de gravin, en galoppeert zijn heldendood tegemoet in de strijd tegen het Turkse leger. Rilkes poëtisch proza bewoont in elk opzicht een tussenwereld: het is proza dat zingt, mannen zijn er vrouwelijk, vrouwen mannelijk; de vrouw is tegelijk minnares, moeder, Maria en sensuele doodsengel.

Voor Anne Teresa De Keersmaeker is het een oude liefde. De muzikaliteit van Rilkes tekst grijpt ze aan om haar onderzoek naar het contrapunt tussen dans en tekst, tussen bewegen en spreken verder te voeren. ‘Ik ben al geruime tijd bezig met een zoektocht naar bronnen voor beweging. Meer nog dan stappen, is ademen een van de meest elementaire, levensnoodzakelijke bewegingspatronen. Met ademhaling begint geluid, geluid kan spreken worden, en spreken zingen. Een stem kan niet liegen: het brengt het intieme van een mens naar buiten. Er zijn miljarden mensen, maar blindelings herken je iemand aan zijn stem. Rilkes Cornet wil ik daarom adem en stem geven op scène. De tekst behandel ik als partituur. Hoe kan je taal belichamen, een verhaal dansen? Wat gebeurt er als je de logica van een tekst confronteert met een daarvan onafhankelijke bewegingslogica? Vergelijk het met het No-theater: beweging onderlijnt, accentueert of illustreert het verhaal, maar daarnaast heeft het een eigen logica, een autonome schoonheid die losstaat van de tekst. Tegelijk wil ik die tussenruimte die Rilke heeft geopend onderzoeken: de grijswaarden tussen ademen, spreken en zingen, tussen het mannelijke en het vrouwelijke, het lyrische en prozaïsche.’